Halkbilim

Hıdırellez, Hıdrellez (Halkbilim)

Hıdırellez ya da Hıdrellez, Anadolu’da her yıl 5 Mayıs gecesi başlayıp 6 Mayıs günü de devam eden Hızır-İlyas adıyla da bilinen geleneksel bahar şenliğinin adıdır.

Osmanlı dönemi Selanik’te Hidrellez eğlencesi
Bartın Çayı’nda Hıdrellez kutlaması

Hıdrellez Nedir? Hıdrellez Nasıl ve Neden Kutlanır?

Aksakallı, kırmızı ayakkabılı, üzeri çiçeklerle örtülü Hızır ile keçi derisinden imal edilmiş gömlek giymiş elinde çobandeğneği taşıyan İlyas’ın ab-ı hayat suyundan içerek ölümsüzlük özelliği kazanmış iki ayrı peygamber olduğuna ve geleneksel takvimde yaz mevsiminin başlangıcına denk gelen 5 Mayıs gecesi tabiata can vermek üzere buluştuklarına inanılmaktadır. Hızır’ın mutluluk ve bereket getireceğine inanılmakta, Hıdrellez toplantıları su kenarları ve ağaçlık alanlarda düzenlenmektedir. 6 Mayıs sabahı ot ve ağaç yaprakları üzerindeki çiğ damlaları toplanarak bir kısmı süte karıştırılır kalanıyla mayasız hamur yoğurulur. Ertesi gün hamur mayalanmışsa ya da süt yoğurt olmuşsa Hızır’ın gelişine yorulup o yılın bolluk ve bereket içinde geçeceğine inanılmaktadır. Boratav, Hıdrellez’i daha çok kadın ve genç kızların bayramı olarak niteledikten sonra töreni 5 Mayıs gecesi bereket ve sağlık dilenmesi, aynı gece gülfidanı dibine bırakılan niyet çömleği bırakılması ve ertesi gün eş-dost ile birlikte yenilen yemek olmak üzere üç aşamadan oluştuğunu bildirmiştir.

Kaynak: Özhan Öztürk. Dünya Mitolojisi. Nika Yayınları. Ankara, 2016

Ayrıca Oku: Hızır Aleyhisselam, Hızır İlyas, Hz. Hızır 

Feriköy’de Hıdırellez Günü, İstanbul, 1911